SINIF YÖNETİMİ VE İLETİŞİM
İletişim: Bireyler arasında bilgi, düşünce ve duyguların
karşılıklı olarak iletilmesini sağlayan bir etkileşim sürecidir.
Eğitimde iletişim, öğretmen-öğrenci, öğrenci-öğrenci ilişkilerini
kapsar. Eğitim hedeflerine varabilmek ancak etkili bir iletişimle mümkün
olabilir.
3.1. İletişim Süreci ve Öğeleri
a) Kaynak (gönderici): Kaynak iletişimi başlatan kişidir. Kaynak, bilgilerin,
düşüncelerin ve duyguların aktarılmasında sözü söyleyen ilk kişidir.
Kod: Kaynak (öğretmen), sahip olduğu bilgileri, düşünceleri
ve duyguları alıcı ile paylaşmak isterse, onu “hareket, yazı, formül, tablo, şekil,
resim, jest, mimik” gibi bir dizi sembolle veya harekete çevirerek kodlar. Kodlama olmadan bilgilerin
alıcıya iletilmesi mümkün değildir. Fakat kodlamada önemli olan anlam
birliğidir. Yani kaynak, alıcının kendisi gibi aynı anlamları vereceği,
alıcının anlayabileceği sembolleri ve hareketleri kullanmalıdır.
b) İleti (mesaj): Kaynağın alıcıya aktarmak istediği bilgiler, düşünceler
ve duygulardır.
c) Kanal (araç): Oluşturulan mesajın alıcıya iletilmesini sağlayan araç-gereç,
yöntem ve tekniklerdir. Kanal mesajın sunuluş biçimidir. Bu sunuş biçimi sözlü
veya yazılı olabilir.
d) Alıcı (hedef): Kaynağın gönderdiği iletilere (mesajlara) hedef olan
kişi veya kişilerdir.
Kod çözme (açma): Alıcının mesajı yorumlayıp, anlamlı bilgilere
dönüştürme sürecidir.
e) Bağlam (ortam): Kaynak ile alıcı arasında iletişimin gerçekleştiği
ortamdır.
f) Dönüt (geri bildirim): Kaynağın gönderdiği iletiye alıcı tarafından verilen her türlü tepkiler ve yanıtlardır.
3.2. İletişim Çeşitleri
a) Kişi içi iletişim: Bir insanın düşünmesini, duygulanmasını,
iç gözlem yapmasını, kendi içinden mesaj almasını veya kendine sorular sorarak
bunlara cevaplar üretmesi kişi içi iletişimdir.
b) Kişilerarası iletişim: En az iki birey arasında gerçekleşen iletişimdir.
İki türlüdür.
§
Sözlü iletişim: Dil ve dil ötesi olmak üzere iki alt
sınıfa ayrılır. Dille iletişim insanların karşılıklı konuşmaları, hatta
mektuplaşmalarıdır. Dil ötesi iletişim ise sesin niteliği (sesin tonu, hızı,
şiddeti, hangi kelimelerin vurgulandığı, duraklamalar vb.) ile ilgilidir. Dille
iletişimde kişilerin ne söyledikleri, dil ötesi iletişimde ise nasıl
söyledikleri önemlidir.
§
Sözsüz iletişim: Yüz ve beden ifadeleri, jest ve mimikler,
göz teması, baş hareketleri, giyim kuşam, bedensel temas, araçlar vb.
3.3. Kişilerarası İletişimi
Engelleyen Faktörler
§
Mahalle
dili kullanma
§
Bilinmeyen
kelime, deyim, atasözü kullanma
§
Yabancı
sözcükleri kullanma
§
Fiziksel
veya ruhsal rahatsızlıklar
§
Dersin
günü ve saati (pazartesi sabah, Cuma öğleden sonra)
§
Uygunsuz
sınıf ortamı (sınıfın çok sıcak, soğuk, aydınlık, karanlık, gürültülü olması)
§
Tatil
öncesi ve sonrası zaman
§
Konuşma
bozuklukları
§
Sadece
sözel anlatımın kullanılması (görsel unsurlardan yararlanmama)
§
Karşı
tarafı sözcüklere boğma
§
Sözsüz
iletişim unsurlarının fazla kullanılması
§
Öğrencinin
algılama zorlukları
§
Öğretmenin
isteksizliği
§ Öğrencinin güdülenme eksikliği
§ Öğrenci hazırbulunuşluğunun yetersizliği
3.4. Sınıf içi iletişimde iletişim engelleri
§ Uyarmak, tehdit etmek, gözdağı vermek,
§ Emir vermek, hükmetmek
§ Ahlak dersi vermek, öğretmek, nutuk çekmek
§ Öğüt vermek, çözüm ve öneri getirmek,
§ Yorumlamak, tanı ve teşhis koymak
§ Yargılamak, eleştirmek, suçlamak,
§ Ad takmak, alay etmek,
§ Soru sormak, sorguya çekmek, çapraz sorgulamak
§ Sözünden dönmek, oyalamak,
§ Şakacı davranmak, konuyu saptırmak.
§ Güven vermek, desteklemek, avutmak
§ Övmek, aynı düşüncede olmak
2005 KPSS: Sınıf içinde istenmeyen bir davranış ortaya
çıktığında, öğretmen yumuşak bir üslupla öğrenciyi uyarabilir.
Öğretmen öğrenciyi uyarırken nasıl bir tutum
sergilerse, öğrenci bundan olumsuz etkilenir?
A)
Eleştirel
ve tutarlı
B)
Esnek
ve yapıcı
C)
Yönlendirici
ve rehberlik edici
D)
Hatırlatıcı
ve kuralcı
E) Yargılayıcı ve suçlayıcı
KPSS Eğitim Bilimlerinde Tam İsabet!
Bu notlara bakmadan sınava girmeyin!
Notlara ulaşmak için tıklayınız.
Merhabalar,
YanıtlaSilEtkili bir iletişim kurmanın yollarından birinin de doğru kelime seçimi olduğunu düşünüyorum. Karşımızdaki kişiyle iletişim kurarken kelimelerimizi ne kadar özenle seçersek kurduğumuz iletişim de o oranda başarılı olur. Hem günlük hayatta hem de çalışma hayatında etkili iletişim kurmak ilişkilerimizin ve işlerimizin yolunda gitmesine yardımcı olur. Bu nedenle kelimelerimizi doğru seçmeliyiz ve iletişim kurduğumuz insanları itmemeliyiz. Bazen şu kelimeleri kullanmak iletişimin gidişatını büyük oranda etkiliyor; aynen, şey, yani gibi. Örnekleri çoğaltmak mümkün. İzninizle ben de etkili iletişim kurmanın önünde engel oluşturabilecek kelimelerden oluşan yazımı okumanız için sizinle paylaşmayı isterim: http://www.ebrubektasoglu.com/yazi/kullanmamaniz-gereken-6-kelime/
Yazılarınızın devamının gelmesi dileğimle,
sağlıkla kalın.
elinize sağlık.
YanıtlaSil